IGift of the Givers igrogriswe ngoonqevu eMthatha, nto leyo egxekwe nguMasipala wale ndawo kwakunye norhulumente.
Image: Gift of the Givers
Umbutho ongenanto yakwenza norhulumente, iGift of the Givers, enceda imimandla ethwaxwe zizikhukula eMpuma Koloni, igrogriswe ngoonqevu ngethuba bexakekile bezama ukuthutha amanzi kumaxhoba ezikhukula.
Esi sehlo kuthiwa senzeke kule mpelaveki iphelileyo, ngoMgqibelo umhla weshumi elinesine (14) kweyeSilimela 2025. UMasipala weSithili saseO.R Tambo uzigxekile izenzo zezi zaphuli mthetho.
"Sinqwenela ukutsho ngaphandle koloyiko ukuba ukunyanzelisa intlawulo kululwaphulo mthetho, kwaye kukungcatshwa komgangatho ophezulu wokuziphatha, ngakumbi xa kujoliswe kwabo bolulela isandla kwabo bangenakuzenzela nto. Ukuxhaphaza intlekele kukuguqula intlungu ibe yinzuzo. Ayinalusini, kwaye ayizukunyamezelwa," utshilo uMasipala kwingxelo.
UMphathi woMasipala weSithili saseO.R Tambo, uBasil Mase, ukugxekile oku watsho ehlaba ikhwelo ebantwini ukuba bazixele kwabasemagunyeni izehlo ezinje.
"Sothusiwe kukuthi xa aba bantu banikela ngolu ncedo ebantwini bakuthi abahanjelwe yimizi basuke badibane nezikrelemnqa ezibagrogrisayo nezithi mabayeke lo msebenzi bawenzayo. Ezi zizikrelemnqa ezingamelanga ukuphila phakathi kwabantu bakuthi. Masilumkise ke abantu ukuba xa kuthe kwakho abantu abagrogrisa aba bantu bazisa uncedo, masazise amapolisa norhulumente ukuze aba benza olu grogriso bavalelwa bagityiselwe kwezimnyama izisele," utshilo uMase.
Ethetha neIOL, uGqirha Imtiaz Sooliman ongumsunguli nosihlalo weGift of the Givers, uthe oonqevu bebezama ukugrogrisa abaqhubi babo ngethuba besa amanzi ebantwini baseMthatha abathe bachaphazeleka ngamandla zizikhukula kutshanje.
"Ngenxa yobunzima abajongene nabo abantu, kunye nokubhubha kwabantu abangamashumi alithoba (90), izenzo zaba nqevu ziyonyanyisa. Siyayibulela into yokuba amapolisa athathe amanyathelo ngoko nangoko ngokuthumela izithuthi ukuba zikhusele iiloli zethu ezithwala amanzi.
"Imeko izolile ngoku. Kodwa simemelela kuluntu lwaseMthatha ukuba basincedise ekufumaneni iToyota Fortuner emnyama. Isigrogriso senziwe ngumntu oqhuba le Fortuner, lo mntu kufuneka abanjwe," utshilo uGqirha Sooliman.
UMphathiswa wamaPolisa, uSenzo Mchunu, obeseMthatha kule mpelaveki idlulileyo, uthe amapolisa awazukunyamezela ukugrogriswa nokuthintelwa kwabo bancedisa kule ndawo.
"IGift of the Givers ibisoloko ingumthombo wethemba nesidima kubemi boMzantsi Afrika ngexesha labo lobunzima. Naluphi na uhlaselo kubo luhlaselo kwisiseko sobuntu. Akukho mntu okanye iqela liya kuvunyelwa ukuba lenze inzuzo ngentlekele okanye libeke esichengeni ukhuseleko kunye nempilo yabantu bethu," utshilo uMchunu.
Ingxelo yakutshanje iqinisekise ukuba kukho omnye umzimba ofunyenweyo nto leyo enyusa inani labantu ababhubhe ngenxa yezikhukhula eMpuma Koloni laya kutsho kumamashumi alithoba anesibini (92).