Iindaba

URamaphosa uceba intlanganiso noDonald Trump

Sinenhlanhla Masilela|Published

UMongameli uCyril Ramaphosa uceba intlanganiso noMongameli waseMelika uDonald Trump malunga neqela lamaBhulu abaziimbacu eMelika.

Image: GCIS

UMongameli uCyril Ramaphosa uceba intlanganiso kunye noMongameli waseMelika uDonald Trump malunga nokwamkelwa kweqela lamaBhulu njengeembacu eMelika.

Le ntlanganiso ibalulekileyo iza emva kwenqwelomoya eqeshiweyo yakutshanje eyathutha amaBhulu angama49 ukuya eMelika, nto leyo ikhokelele kumbuzo wokuba bakufanele na ukuba ziimbacu.

UMongameli Ramaphosa uthethe lo mba ngoMvulo kwiqonga labaphathi baseAfrika, iAfrica CEO Forum, eAbidjan, eIvory Coast, nalapho ekubeke kwacaca ukuba aba baphambukeli abahambelani nemigaqo emiselweyo yabantu abafanele ukufumana ukhuseleko lweembacu.

URamaphosa uthe uthethe noTrump emva kwemini ngoMvulo emxelela ukuba unikwe ulwazi olungeyonyani.

"Ndamxelela ukuba ndingathanda ukuza kudibana naye ukuze siwuxubushe ngakumbi lo mba," utshilo uRamaphosa.

URamaphosa uthe ucacisele uMongameli waseMelika ukuba amanye amaBhulu ahlala esilwa utshintsho, ekhetha ukuxhasa imikhwa yexesha localucalulo.

NgoMvulo kusasa, i-IOL inike ingxelo yokuba inqwelomoya eqeshiweyo ethwele abantu abangama49 baseMzantsi Afrika banduluke besiya eMelika ngeCawe ebusuku emva kokuba uTrump ememe abantu [abangamaBhulu] baseMzantsi Afrika kunye neentsapho ukuba bafudukele eMelika njengoko “becalulwa”.

Iqela lokuqala leembacu zamaBhulu lishiye isikhululo seenqwelomoya iOR Tambo ngenqwelomoya eqhutywa yinkampani yaseTulsa, eOklahoma, iOmni Air International, kwaye ifike eWashington ngorhatya lwangoMvulo.

Ethetha nomsasazi weNewzroom Afrika, uChrispin Phiri, osisithethi soMphathiswa wezoBudlelwane baMazwe ngaMazwe neNtsebenziswano, uRonald Lamola, uthe zibubuxoki iingxelo zokuba amaBhulu aphethwe kakubi eMzantsi Afrika.

"Siyayazi ukuba abantu abangama49 basamkele isimemo sokuba ziimbacu eMelika. Ukucacisa nje, urhulumente woMzantsi Afrika utsho ngokungathandabuzekiyo ukuba ayizombacu ezi. Kwilizwe elifana nelethu, abanye bethu babefunda kwizikolo apho sasifundiswa isiBhulu, kanti ke, isiBhulu iselulwimi lokufundisa nolwimi kwizikolo zethu ezininzi," utshilo uPhiri.

"Sineejaji, abaphathiswa, ababesakuba ngoosodolophu, sinezitalato ezithiywe ngamaqhawe amaBhulu kunye nabemi abangamaBhulu. Ukuza kuthi ga namhlanje, ungaqhuba kwisitalato iVoortrekker kuyo nayiphi na idolophu eMzantsi Afrika.

"Eli bango lokuba amaBhulu aphethwe kakubi bubuxoki ngokupheleleyo, amaBhulu asingabo bonke abantu abamhlophe. Kukwakho namaAfrika angamaBhulu, ngoko ke le yinto esiyithethe ngokungathandabuzekiyo, ukuba siyakuphikisa ubume babo njengeembacu. Kodwa sikwathe ukuba asizukuma endleleni," utshilo.

Eli qela lama49 lishiye ilizwe lisebenzisa iincwadi zokundwendwela zaseMzantsi Afrika kwaye urhulumente wasePitoli uthe akukho njongo yokubahlutha ubumi.

UPhiri uthe bakuba bamkelwe kwinkqubo yeembacu eMelika, abanakubuyiselwa eMzantsi Afrika ngurhulumente waseMelika – nangasiphi na isizathu.