Banqunyanyisiwe abafundi abathandathu besikolo samabanga aphakamileyo iNico Malan eHumansdorp eMpuma Koloni kulandela izityholo zokuziphatha kakubi ngokwesondo.
Isebe lezemfundo liqinisekisile ukuba abafundi bakaGrade 12 banqunyanyisiwe ngenxa yezityholo zokuziphatha kakubi ngokwesondo okubandakanya abafundi bakaGrade 8.
“Esi sityholo sokuziphatha kakubi senzeke kwihostele yesi sikolo,” sitshilo isithethi sesebe lezemfundo eMpuma Koloni uMalibongwe Mtima.
Uthi ngokwengxelo efunyenwe kwisithili semfundo saseSarah Baartman, isikolo sazisiwe ngesi sehlo ngomnye wabazali bexhoba.
“Ingxelo yokuqala ithi esi sehlo senzeke izihlandlo ezibini, nangona esokuqala singachazwanga ngamaxhoba amabini.
“Esesibini isehlo sinamaxhoba amane, amabini kwabane bebengamaxhoba angaphambili ala makhwenkwe amathandathu.”
UMtima uthe kungoku nje omathandathu amakhwenkwe anqunyanyisiwe ehostele, kujongwe iziphumo zophando lwangaphakathi.
“Ukongeza, lo mba uye waxelwa emapoliseni kunye necandelo labo elijongene nenkxaso yomntwana kunye nosapho (CFC), nethe yaqalisa nophando olusesikweni.”
Uthe onke amaxhoba sele efumana inkxaso ngokwasengqondweni equka ukuboniswa kunye neengcebiso kwiinkonzo zenkxaso yentlalontle yesebe lezemfundo (ESSS), oku kwenzeka kwangolo suku lunye lokufumana ingxelo yesiganeko esikhawulezileyo esuka esikolweni.
Umphathiswa wesebe lezemfundo eMpuma Koloni, uFundile Gade, uwukhalimele lo mba watsho esithi makuqiniswe ukhuseleko kule hostele, logama kukhuselwa ubumfihlo babafundi.
“Ndisigxeka kabukhali esi sehlo, kuba sinyhasha amalungelo abafundi.
“Njengoko kuqhutywa uphando, siza kuqinisekisa ukuba onke amaxhoba afumana inkxaso eyiyo yokuwalungiselela ngokwasemoyeni emva kwezi seshini,” utshilo uGade.
Ukwathe ukongezelela, kuthunyelwe amaqela ahlukeneyo esikolweni ngenjongo yokwazisa abafundi nootitshala ngamalungelo abo, isini, nokuba kusekwe amaqela enkxaso ukuqinisekisa ukuba amaxhoba akhululekile ukuba azixele izehlo ezilolu hlobo.
“Oku kukuqinisekisa ukuba isidima somfundi ngamnye siyaqatshelwa kwaye siyabuyiselwa.”
Isithethi samapolisa aseMpuma Koloni, uColonel Priscilla Naidu, ungqinile ukuba iqela lamapolisa aseHumansdorp elijongene nokhuseleko lwabantwana nobundlobongela obuphathelele kwezesondo, iFamily Violence Child Protection and Sexual Offences ivule uphando malunga nezi zityholo.
Uthe amaxhoba aphakathi kweminyaka elishumi elinesithathu (13) neshumi elinesine (14).
Eli bali liqale lavela kwi-IOL.